Stokłosy to w zdecydowanej większości jednoroczne trawy należące do rodziny wiechlinowatych, lecz występują również jako dwuletnie (np. stokłosa płonna Bromus sterilis) czy wieloletnie (stokłosa bezostna Bromus Inermis). W taksonomii znanych jest ok. 150 rodzajów stokłos, ale w Polsce spotkać możemy jedynie kilkanaście gatunków, z których do najważniejszych można zaliczyć: stokłosę żytnią (B. secalinus), miękką (B. mollis), płonną (B. sterilis), prostą (B. erectus), dachową (B. tectorum), polną (B. arvensis), bezostną (B. inermis).
Stokłosy należą do bardzo groźnych chwastów, ponieważ zasiedlają wiele typów stanowisk, od mało zasobnych i suchych, po wilgotne, żyzne, bogate w azot. Występują na całym terytorium Polski, natomiast poszczególne gatunki cechują poszczególne rejony. W rejonie Polski północnowschodniej najłatwiej spotkać stokłosę żytnią, natomiast na zachodzie kraju stokłosę płonną. Cechą wspólną wszystkich stokłos jest ich upodobanie do uproszczonej uprawy roli. Naturalnie zasiedlają stanowiska ruderalne i nieużytki, ale także łąki i pastwiska – tak jest w przypadku stokłosy bezostnej czy miękkiej.
W związku z powszechnymi uproszczeniami w uprawie oraz adaptowaniem nieużytków jako grunty orne, stokłosy wchodzą na pola uprawne z pasów śródpolnych miedz czy przydrożnych rowów. Kiełkują z wyższych warstw gleby (0-7cm), ale zdarzają się również gatunki (stokłosa płonna), kiełkujące nawet z 10-13 cm. Najskuteczniejszą metodą obrony przed ich występowaniem jest wykonywanie głębokiej orki (20-25cm) oraz zabezpieczenie przed powiększaniem banku nasion poprzez koszenie rowów oraz pasów graniczących z polem uprawnym.
Stokłosy najczęściej występują w zbożach, ale doskonale radzą sobie również w rzepaku, kukurydzy czy innych uprawach. Wysokość roślin jest bardzo różna i zależy od zasobności gleb, ale i od samego rodzaju stokłos i waha się od 10 do 150 cm. Tak duża rozpiętość wysokości powoduje, że łatwo na polu zlokalizujemy stokłosę żytnią, polną, bezostną, których wysokość to ok. 100 cm (i więcej), które wyraźnie widać ponad łanem. Są też jednak stokłosy zdecydowanie niższe, których wysokość to z reguły 50-70 cm. Należą do nich stokłosa miękka, płonna czy dachowa.
Stokłosy charakteryzują się bardzo dobrą plennością, ale i krótką żywotnością nasion. Wytwarzają od 200 do 2000 sztuk nasion w zależności od gatunku, a zdolność kiełkowania utrzymują do 2-3 lat, niektóre gatunki do 5. Stokłosy rozpoczynają wschody wcześnie (zazwyczaj razem ze zbożami ozimymi), ponieważ lubią wyższe temperatury, ale również obojętne pH. Opóźnianie siewów skutecznie ogranicza wschody stokłos. Wschody mogą odbywać się również wiosną, lecz zdecydowana większość populacji to rośliny wschodzące jesienią i zimujące.
Stokłosa prosta (Bromus erectus). Widoczne charakterystyczne rzęski na blaszce liściowej.
Morfologiczną cechą wspólną większości stokłos, po której dość łatwo je rozpoznać, jest występujące owłosienie liści lub występowanie rzęsków na brzegach blaszek liściowych, a także występowanie języczka liściowego zazwyczaj ząbkowanego do poszarpanego. Najłatwiej określić gatunek po kwiatostanie, który stanowią wiechy składające się z kłosków o różnej długości i budowie. Zwalczanie chemiczne stokłos jest trudne ze względu na małą liczbę skutecznych na ten chwast substancji aktywnych oraz konieczne bardzo wysokie dawki, które mimo to niejednokrotnie nie dają 100% skuteczności. Wszystkie substancje zwalczające stokłosy wiosną należą do grupy B (klasyfikacji HRAC) i należy stosować je w najwyższych zarejestrowanych dawkach. W Europie Zachodniej (szczególnie Francji) sufonylomoczniki nie stanowią już skutecznych rozwiązań ze względu na potwierdzoną odporność. Aby skutecznie chronić się przed tymi gatunkami należy wprowadzać, oprócz zwalczania chemicznego, właściwy płodozmian oraz odpowiednią uprawę gleby (głeboka orka).
