Szukaj produktu

Fungicydy

Fungicydy - środki grzybobójcze - są niezbędne w ochronie roślin sadowniczych, pszenicy ozimej, jęczmienia ozimego i każdego innego gatunku uprawianego na większą skalę. Chronią przed różnorodnymi chorobami grzybowymi, które w przypadku zbóż to m.in. septorioza plew, czerń kłosów i rdza brunatna pszenicy. Jak wykonywać oprysk grzybobójczy?

Preparaty grzybobójcze w ochronie roślin rolniczych - podział ze względu na sposób działania

Środki grzybobójcze zawierają substancje aktywnie czynne o kilku mechanizmach działania. Od tego zależy czy są zalecane do stosowania głównie zapobiegawczego lub służą do bezpośredniego, interwencyjnego zwalczania chorób grzybowych. Wyróżnia się:

• Fungicydy kontaktowe - działają na powierzchni roślin tworząc barierę ochronną. Chronią przed patogenami grzybowymi nie dopuszczając do ich wnikania. Ograniczają kiełkowanie zarodników. To środki ochrony roślin, które wykazują toksyczność jedynie w miejscu zetknięcia z organizmem inwazyjnym. Fungicydy kontaktowe są przeznaczone do stosowania zapobiegawczego.
• Fungicydy wgłębne - to preparaty grzybobójcze, które przenikają do wnętrza tkanek, lecz nie przemieszczają się wewnątrz roślin. Dlatego w tym wypadku oprysk przy użyciu opryskiwaczy polowych, plecakowych czy innych powinien być precyzyjny. Ciecz robocza może nie dotrzeć w newralgiczne miejsca u roślin.
• Fungicydy o działaniu układowym - wnikają do wnętrza tkanek, a jednocześnie są transportowane wewnątrz roślin. Substancje aktywnie czynne rozprzestrzeniają się poprzez dyfuzję w fazie gazowej. Dzięki temu są zaliczane do najskuteczniejszych środków ochrony roślin, efektywniejszych niż fungicydy o działaniu wgłębnym. Działają także w tych miejscach, w których nie były bezpośrednio naniesione. Preparaty grzybobójcze o działaniu systemicznym są powszechnie stosowane - interwencyjnie  u drzew owocowych, w ochronie zbóż ozimych, ziemniaka, rzepaku i innych profesjonalnych uprawach.

Jak dokładnie działają fungicydy? Mają różnorodny wpływ na patogeny. Zakłócają procesy oddychania, są zaliczane do inhibitorów transdukcji sygnału, biosyntezy steroli, powodują stymulowanie procesów odpornościowych lub mają jeszcze inne właściwości. Dla rolnika istotne jest, aby środki grzybobójcze skutecznie zapobiegały lub zwalczały choroby grzybowe. Czasem fungicydy są złożone z więcej niż jednej substancji aktywnej i służą zarówno do stosowania zapobiegawczego, jak i interwencyjnego.

Fungicydy - jaką mają formę?

Fungicydy o działaniu układowym, wgłębnym i kontaktowym, stosowane w produkcji rolniczej, mają różnorodną formę. Nie ma to wpływu na skuteczność, a jedynie na sposób (i wygodę) sporządzania cieczy roboczej. Środki grzybobójcze służą do sporządzania zawiesiny wodnej. Najczęściej są dostępne:

• w postaci stężonej zawiesiny, tj. w formie koncentratu;
• w formie granul;
• w formie proszku.

W jakich warunkach stosować fungicydy? Jak prawidłowo je stosować?

Plantacje, powinno się chronić zgodnie z zasadami integrowanej ochrony roślin. Dzięki temu ogranicza się zużycie środków ochrony roślin, w tym fungicydy grzybów patogenicznych. Istotna jest profilaktyka, która uwzględnia m.in. płodozmian, zaprawianie nasion (co ogranicza choroby grzybowe w początkowych fazach rozwoju), a także wykonywanie działań, które mają na celu stymulowanie procesów odpornościowych u roślin (np. właściwe nawożenie). Prócz tego, w uprawach stosuje się fungicydy układowe, kontaktowe i wgłębne. Rynek środków ochrony roślin jest bogaty, chociaż należy brać pod uwagę coroczne wycofywanie niektórych substancji aktywnie czynnych w wybranych krajach Unii Europejskiej. Aby efektywnie chronić rośliny uprawne przed chorobami grzybowymi, fungicydy należy stosować prawidłowo. Co to oznacza?

• Zawsze należy stosować optymalne dawki zalecane przez producentów środków grzybobójczych. Nadmierne stężenie to zazwyczaj strata środków, zbyt rozcieńczone mogą z kolei nie zadziałać. Sporządzania emulsji wodnej nie wolno wykonywać "na oko" - precyzja jest tu kluczowa.
• Opryski grzybobójcze (i inne) wykonuje się przy bezdeszczowej i bezwietrznej pogodzie. Zaleca się zwracać także uwagę na zakres temperatur, w jakich działają poszczególne fungicydy. Nadmierny chłód czy ciepło ograniczają skuteczność substancji.
• Środki grzybobójcze zaleca się stosować naprzemiennie, tj. jako kolejne wybierać te, które zawierają substancje aktywne należące do różnych grup związków. Dotyczy to zarówno stosowania zapobiegawczego, jak i interwencyjnego. Brak zmiany i rutyna to przyczyny odporności patogenów, i tym samym zmniejszonej skuteczności środków grzybobójczych.
• Lepiej zapobiegać niż leczyć, dlatego środek grzybobójczy stosowany zapobiegawczo nie powinien być bagatelizowany.
• Najefektywniejsze w profesjonalnej uprawie jest stosowanie fungicydów w formie emulsji wodnej przy użyciu ciągnikowych opryskiwaczy polowych.
• Z fungicydami można mieszać nawozy. Zaleca się szerzej zagłębić ten temat.

Jakie zastosowanie ma środek grzybobójczy? Do zwalczania jakich chorób grzybowych jest najczęściej wykorzystywany?

Wszystkie środki grzybobójcze mają "przypisane" spektrum chorób grzybowych, które zwalczają. Jednocześnie są przeznaczone do ochrony konkretnych gatunków roślin uprawnych. Dlatego należy postępować w tej kolejności: określenie uprawianej rośliny, rozpoznanie choroby grzybowej, wybór optymalnego preparatu o działaniu kontaktowym lub innym.

Najpowszechniejsze w uprawach są infekcje grzybowe powodowane przez patogeny polifagiczne (tj. porażające różne grupy roślin). Do tej grupy zalicza się mączniak rzekomy, szara pleśń i alternarioza. Na drzewach owocowych (ziarnkowych) często pojawia się parch, a wśród truskawek zdarza się, że występuje czerwona plamistość liści. Rolnicy uprawiający rośliny sadownicze często borykają się z problemem chorób przechowalniczych. W ochronie ziemniaka kluczowe są fungicydy przeciw zarazie ziemniaczanej i różnym zgniliznom. W ochronie pszenicy ozimej czy pszenżyta ozimego może pojawić się m.in. plamistość liści wywołana przez różne patogeny, np. brunatna plamistość liści; septorioza paskowana liści oraz mączniak prawdziwy zbóż. W uprawie rzepaku ozimego trzeba się mierzyć m.in. ze zgnilizną twardzikową, czernią krzyżową, suchą zgnilizną i kiłą kapusty. Zawsze trzeba przemyślanie dobrać fungicyd.