Zaraza ziemniaka – jak poradzić sobie z zarazą ziemniaczaną?

Zaraza to najgroźniejsza choroba ziemniaków. Patogen, który ją wywołuje, żeruje także na innych roślinach psiankowatych, ale właśnie w tym przypadku ma największe znaczenie gospodarcze. Jak rozpoznawać i zwalczać chorobę grzybową?

Zaraza ziemniaczana – rozpoznanie i warunki sprzyjające rozwojowi

Zaraza ziemniaka to najgroźniejsza choroba ziemniaków powodowana przez Phytophthora infestans. Może spowodować poważne straty w plonie (nawet do 80%). Patogen rozwija się nie tylko u wciąż rosnących roślin, ale także podczas przechowywania bulw.

Pierwsze objawy infekcji są widoczne najczęściej w lipcu lub sierpniu (przy sprzyjających warunkach już w czerwcu). Są to nieregularne, najpierw wodniste, później brązowe plamy, występujące na liściach i pędach. Z czasem przebarwienia się powiększają. Przy silnej infekcji na spodniej stronie blaszek liściowych występuje biały nalot. Porażone liście zamierają, czasem dochodzi także do zamierania całych pędów. Na łodygach mogą występować czarne plamy. Infekcja dotyka bulw, a objawia się powstawaniem szarosinych plam. Po przekrojeniu bulwy można zauważyć rdzawe przebarwienia miąższu. Zaraza ziemniaka „otwiera furtkę” innym patogenom, które powodują gnicie bulw.

Zamieranie liści ogranicza asymilację i hamuje wzrost ziemniaków (także w części podziemnej). Finalnie choroba może doprowadzić do zamierania całych roślin.

Warunki sprzyjające rozwojowi Phytophthora infestans to chłodne i wilgotne lato.

Profilaktyczna walka z zarazą ziemniaka

Bezpośrednia walka z patogenem wywołującym zarazę ziemniaka jest trudna, dlatego zaleca się wykonywać działania profilaktyczne, które zmniejszają ryzyko pojawienia się choroby. Najważniejsze działania:

• Należy używać zdrowego materiału sadzeniowego ze sprawdzonego źródła.
• Ziemniaki (i inne rośliny) sadzi się w optymalnej rozstawie unikając nadmiernego zagęszczenia.
• Należy usuwać zainfekowane organy roślinne. Sterty odpadowe przykrywa się płachtami.
• Warto wybierać odmiany o zwiększonej odporności na zarazę ziemniaka.
• Wcześniejsze sadzenie i podkiełkowywanie sadzeniaków. Chodzi o to, by roślina jak najlepiej rozwinęła się przez wystąpieniem szkodliwych symptomów infekcji.

Zaraza ziemniaczana – bezpośrednia walka chemiczna

Pierwsze zabiegi ochronne zaleca się wykonywać w fazie zwierania się roślin w rzędach. Środki ochrony roślin stosuje się interwencyjnie po wystąpieniu pierwszych objawów. Zaraza ziemniaka rozwija się szybko, dlatego termin wykonania zabiegu jest kluczowy. Skutecznym preparatem jest m.in. Carial Flex zawierający mandipropamid i cymoksanil oraz Revus zawierający mandipropamid. Preparaty często stosuje się naprzemiennie z fungicydami przeciw alternariozie ziemniaka (np. Carial Star), wtedy ochrona ziemniaka jest kompleksowa.

Zaraza ziemniaka rozwija się szybko, powoduje poważne straty w plonie i tym samym jest prawdziwym utrapieniem rolników. Dlatego wiele działań ma na celu zmniejszenie ryzyka pojawienia się choroby na polu. Jeśli to nie pomoże, pozostaje bezpośrednia walka przy użyciu skutecznych fungicydów.