Zaprawa nasienna a tradycyjne zabiegi na fungicydy – podobieństwa i różnice
Choroby grzybowe atakują rośliny uprawne od samego początku ich wzrostu aż do zbioru plonów. Dlatego konieczna jest odpowiednia ochrona chemiczna upraw, by zapobiegać szkodom, jakie mogą wywołać organizmy chorobotwórcze. Podstawowe techniki ochrony to zaprawianie nasion, bulw lub cebul przed siewem, lub przed wysadzeniem oraz tradycyjne opryski aplikowane na już rosnące rośliny. Każdy z tych zabiegów ma swoją specyfikę działania, choć ich wspólnym celem jest ochrona roślin przed chorobami.
Podobieństwa między zabiegami
Celem zarówno zaprawiania nasion, jaki i opryskiwania już rosnących roślin jest zapobieżenie stratom, jakie w uprawach mogą wywołać grzyby patogeniczne. W obu przypadkach wykorzystuje się związki należące do różnych grup chemicznych, przy czym rzadko kiedy są to te same substancje czynne. Przykładem substancji czynnej, stosowanej zarówno w opryskach, jak i w zaprawach nasiennych jest np. należący do triazoli tebukonazol. Jest to związek o szerokim spektrum wykorzystania. Stanowi składnik zapraw nasiennych, takich jak np.: Beret Trio, Certicor czy Celest Trio, czy oprysków: Maxior, czy Magnello. W Polsce preparaty należące do obu grup produktów (zapraw i oprysków) zawierają często więcej niż jedną substancję czynną, dzięki czemu skuteczność ich działania na różne grupy grzybów patogenicznych jest znacznie większa niż w przypadku preparatów zawierających tylko jedną substancję czynną.
Zaprawa nasienna, jak i oprysk mogą mieć działanie kontaktowe (pozostawać w miejscu naniesienia na powierzchni rośliny lub nasiona), wgłębne (rozprzestrzeniać się na powierzchni chronionego materiału) lub układowe, kiedy substancja czynna wnika do tkanek roślinnych i tam się rozprzestrzenia, zapewniając ochronę całemu organizmowi roślinnemu.
Różnice
Tych jest znacznie więcej. Istotną różnicę między zaprawami a opryskami stanowi formulacja produktu. Zaprawa nasienna ma zazwyczaj formulację FS, czyli jest to trwała zawiesina do stosowania na nasiona bezpośrednio lub po niewielkim rozcieńczeniu. Rzadziej stosuje się formulacje proszkowe, takie jak DS. Opryski mają różne formulacje. Często jest to formulacja EC (emulsja do rozcieńczania w wodzie), SC (zawiesina) i WG (granulat).
Zaprawianie nasion wykonuje się przed ich wysiewem w pole. Ich użycie ma na celu zapobieganie rozwojowi choroby, podczas gdy opryski stosowane są zarówno zapobiegawczo, jak i interwencyjnie, kiedy już dojdzie do infekcji i zapoczątkowania procesu chorobowego. Opryski działają też wyniszczająco na patogeny w fazie, kiedy te wykształcają nowe zarodniki, dzięki czemu zapobiegają rozprzestrzenianiu się choroby. Zaprawa nasienna aplikowana jest zazwyczaj bezpośrednio na nasiona, czasem po niewielkim rozcieńczeniu wodą, podczas gdy oprysk wymaga wykonania dużej ilości cieczy roboczej aplikowanej bezpośrednio na polu. Do zaprawienia nasion wystarczy kilka gramów substancji czynnej na 100 kg ziarna, np. w przypadku pszenicy 1-3 g / 100 kg, co przy normie wysiewu od 100 do 300 kg nasion / ha daje kilka gramów substancji czynnej na hektar. W przypadku rosnących roślin ilości te wzrastają nawet do kilkuset gramów substancji czynnej na hektar. Jak widać na tym przykładzie, zaprawianie nasion jest bardziej przyjazne dla środowiska naturalnego, zwłaszcza że dodatkowo pozwala na ograniczenie ilości oprysków niezbędnych w początkowych fazach rozwoju roślin.
Wybór: zaprawiać czy pryskać nie jest łatwy, ponieważ zaprawianie nasion wymaga czasu, którego często brakuje w okresie wysiewów, i odpowiedniego przygotowania nasion, zaś użycie samych oprysków będzie bez wątpienia rozwiązaniem droższym. Dlatego warto zastanowić się nad kupnem zaprawionego już ziarna bezpośrednio od dystrybutora.