Uprawa pasowa – jak się do niej przygotować?
Uprawa pasowa, czyli strip-till to metoda coraz częściej wprowadzana na polskie pola. Jej stosowanie pozwala nie tylko na zmniejszenie liczby zabiegów uprawowych i ograniczenie ich kosztów, ale także na zachowanie (a w dłuższej perspektywie czasowej również poprawę) jakości gleby, w szczególności jej aktywności mikrobiologicznej. Jednak by sam siew tą metodą przebiegał bez problemów, pole musi zostać odpowiednio przygotowane do takiego działania. Uprawa pasowa – co to dokładnie jest? Jak wygląda technologia uprawy pasowej?
Strip till – jakie zalety ma siew pasowy?
Uprawa pasowa zdobywa zwolenników, gdyż przede wszystkim ogranicza czasochłonność uprawy (oszczędność czasu). To z kolei przekłada się na ograniczenie zużycia innych zasobów, np. zmniejsza zużycie paliwa. Do zalet uprawy pasowej należą także:
- Poprawa struktury gleby;
- Ochrona gleby przed erozją (zdrowa gleba);
- Zwiększenie aktywności mikrobiologicznej podłoża;
- Większa bioróżnorodność gatunkowa w międzyrzędziach (dbałość o środowisko naturalne);
- Agregaty uprawowo-siewne mogą wykonać jednym przejazdem wszystkie zabiegi dotyczące uprawy gleby i siewu.
- Niższe koszty uprawy dla rolników.
Technologia uprawy pasowej – co na początku?
Pierwsze kroki należy podjąć już w momencie zbioru przedplonu. Jego resztki trzeba starannie rozdrobnić i rozprowadzić po powierzchni roli. Warto np. posiłkować się kombajnami, które zaopatrzone są w rozrzutniki plew, pozwalającymi na równomierne rozprowadzenie resztek nawet na całej szerokości pasa roboczego. Umożliwia to nie tylko równomierne pokrycie gleby materią organiczną z resztek pożniwnych, ale także ogranicza ryzyko masowego rozwoju zimujących na tych resztkach patogenów wywołujących np. choroby pszenicy ozimej. Ponadto płytka uprawa nie powoduje zmiany warunków glebowych, dzięki czemu nie wpływa negatywnie na aktywność mikroorganizmów glebowych. Spulchnienie gleby dodatkowo poprawia jej stosunki wodno-powietrze.
Uprawa pasowa a historia pola
Aby sama uprawa pasowa przyniosła dobre wyniki, warto dokładnie rejestrować czynności wykonywane na polu. Szczególnie ważne są tutaj zabiegi środkami ochrony roślin, szczególnie herbicydami. Pewne substancje czynne mogą szkodliwie działać na kiełkujące rośliny następcze, które zostały zaplanowane do wysiewu. W tej sytuacji wysiew wrażliwych gatunków będzie pozbawiony sensu – w takiej sytuacji lepiej wysiać inną roślinę, niewrażliwą na daną substancję czynną.
Do zwalczania chwastów, które występują na polu w dużych ilościach, można użyć jednego z dostępnych na rynku herbicydów totalnych. Jednakże rolnicy, którzy od wielu lat prowadzą uprawę w systemie strip-till, odchodzą od ich stosowania, ponieważ na ustabilizowanym polu ochronę przed chwastami zapewniają zabiegi herbicydami selektywnymi. Zwalczenie chwastów ogranicza też możliwości rozwojowe szkodników, wśród których znajdują się takie gatunki (np. mszyce), które przenoszą różne choroby pszenicy ozimej.
Zabiegi uprawy pasowej wykonywane bezpośrednio przed siewem
Usługodawcy wykonujący siew techniką pasową zalecają minimalne przygotowanie pola, ograniczone do jednokrotnej, płytkiej uprawy broną talerzową niedługo przed wykonaniem usługi. Zabiegi bardziej ingerujące w strukturę gleby, takie jak głębokie talerzowanie czy gruberowanie, przed siewem są niewskazane, ponieważ zbyt głębokie naruszenie struktury gleby utrudnia pracę maszyn. Ponadto zabiegi te mogą negatywnie wpływać na późniejszy rozwój roślin, szczególnie poprzez naruszenie kapilar glebowych zapewniających podsiąkanie wody do korzeni roślin.
Warto też dopasować termin wykonania usługi do warunków termicznych w glebie – zbyt wczesny wysiew w wilgotną i zimną glebę nie pozwoli nasionom prawidłowo wykiełkować. Ponadto wysiane ziarno zbóż, szczególnie pszenicy, może być narażone na atak znajdujących się w glebie organizmów powodujących choroby pszenicy ozimej i innych zbóż. W takiej sytuacji najlepszym rozwiązaniem jest przesunięcie terminu zamówionej usługi.
Uprawa pasowa – podsumowanie
Uprawę pasową warto polecać rolnikom z kilku powodów. Chroni glebę przed erozją, jest korzystna dla rozwoju roślin (szansa na wyższy plon), a w dodatku się opłaca. System jest efektywny i sprawdza się w uprawie kukurydzy, rzepaku, buraków cukrowych i wielu innych gatunków.