Najskuteczniejsze metody zabezpieczania zbóż przed grzybami
Uprawy zbóż i innych roślin polowych narażone są na szereg niekorzystnych czynników przyczyniających się do spadku wielkości plonu i pogorszenia się jego jakości. Wśród nich najbardziej istotnymi z punktu widzenia opłacalności produkcji są choroby grzybowe i szkodniki, które atakują uprawiane zboża od pierwszych dni ich wzrostu aż do momentu zbioru nasion. Dlatego tak ważna jest ich prawidłowa ochrona już od momentu siewu.
Jak wybrać odpowiednią zaprawę?
Podstawę prawidłowej ochrony zbóż, szczególnie ozimych, stanowi odpowiednia zaprawa zbożowa. To właśnie ona odpowiada za zabezpieczenie kiełkującej rośliny przed patogenami glebowymi oraz – jeśli dodatkowo zawiera insektycyd – przed owadami. Do ochrony przed patogenami grzybowymi najlepsze są zaprawy zbożowe zwierające więcej niż jedną substancję czynną. Przykładem zaprawy zawierającej aż trzy substancje czynne jest Vibrance Gold, zawierający: sedaksan, fludioksonil i difenokonazol, lub Beret Trio i Celest Trio, zawierające tebukonazol zamiast sedaksanu. Wiele zapraw posiada po dwie substancje czynne. Są to np. Vibrance Duo 050 FS czy Sedextra Power ze sedaksanem i fludioksonilem.
Zastosowane substancje czynne muszą zapewnić ochronę posianego zboża przed kiełkowaniem zarodników grzybów chorobotwórczych zlokalizowanych zarówno na powierzchni ziarna (działanie kontaktowe), jak i w jego wnętrzu (w okrywie lub pod nią – działanie systemiczne). Wskazane jest także, by substancje te były inne niż w fungicydach stosowanych w czasie wzrostu roślin.
Jakie korzyści daje używanie zapraw nasiennych?
Dobra zaprawa zbożowa musi chronić nasiona i młode rośliny przede wszystkim przed chorobami wywołanymi przez mikroorganizmy zasiedlające glebę i stąd atakujące rośliny. Chronione w ten sposób młode rośliny nie tracą energii na aktywowanie wewnętrznych mechanizmów obrony przed patogenami, lecz mogą wykorzystać wszystkie produkowane przez siebie związki organiczne na budowę tkanek i organów. Szczególnie ważne jest to w przypadku jesiennego wysiewu zbóż, kiedy to młoda roślina musi wytworzyć silny system korzeniowy oraz liście i zakumulować związki zapasowe w ilości koniecznej do przeżycia zimy w dobrej kondycji tak, by na wiosnę rozpocząć szybki wzrost.
Zaprawa zbożowa użyta przed wysiewem zbóż zabezpieczy młode rośliny przed takimi chorobami, jak: pleśń śniegowa zbóż i traw, zgorzel siewek (fuzarioza/septorioza siewek), śnieć cuchnąca pszenicy, głownia pyląca pszenicy, głownia zwarta jęczmienia, pasiastość liści jęczmienia, głownia źdźbłowa żyta, oraz ograniczy rozwój takich chorób, jak ostra plamistość oczkowa zbóż.
Inne metody zabezpieczania zbóż przed chorobami grzybowymi
By skutecznie zabezpieczyć posiane zboża przed chorobami grzybowymi, konieczna jest także odpowiednia agrotechnika, przede wszystkim zaś głęboka orka jesienna, która pozwoli przyorać resztki pożniwne, by nie stanowiły łatwo dostępnej pożywki dla zimujących grzybów chorobotwórczych. Przed zaoraniem tych resztek warto też zastosować preparaty mikrobiologiczne przeznaczone do rozkładu resztek pożniwnych. Zawarte w nich bakterie lub grzyby saprotroficzne dodatkowo przyspieszą mineralizację pozostających w glebie fragmentów roślin. Aplikację preparatów mikrobiologicznych do rozkładu resztek pożniwnych i zaorywanie warto też zastosować w przypadku plantacji silnie porażonych przez grzyby chorobotwórcze.