Choroby grzybowe pszenicy - jak je zwalczać?

Pszenica, zarówno ozima jak i jara, są porażane przez różnorodne patogeny odpowiadające za występowanie chorób grzybowych. Większość z nich hamuje rozwój zbóż pośrednio wpływając na plonowanie. Niektóre choroby grzybowe pszenicy mogą doprowadzić niemal do całkowitego zniszczenia uprawy. Sprawdź co dokładnie występuje u pszenicy i jak skutecznie zwalczać zagrożenia.

Choroby grzybowe źdźbła, korzeni i liści pszenicy

Choroby grzybowe pszenicy dzieli się głównie na choroby źdźbła i korzeni (łamliwość podstawy źdźbła, ostra plamistość oczkowa, fuzaryjna zgorzel podstawy źdźbła i korzeni) oraz liści (mączniak prawdziwy zbóż i traw, rdza pszenicy, fuzarioza liści, fuzarioza liści i fuzaryjna zgorzel liści, septorioza liści i plew). Szczególnie duże znaczenie mają poniższe choroby. W przypadku ich wystąpienia może dojść do strat plonu w wysokości nawet 50%.

• Rdza pszenicy – zarówno forma żółta (Puccinia striiformis) jak i brązowa (Puccinia rekondita) powodują wysokie straty w uprawie zbóż. Porażają wszystkie nadziemne części pszenicy, łącznie z kłosami;

• Septorioza liści i plew – grzyb może inkubować się w tkankach roślinnych przez 20 dni nie dając żadnych objawów. Zarodniki rozsiewają się przez wiatr. Zabiegi ochronne powinny być wykonane przed infekcją patogenu;
• Septorioza paskowana liści pszenicy – atakuje przez cały okres wzrostu, ale szczególnym zagrożeniem jest przy porażeniu liścia flagowego. Rozwija się w szerokim zakresie temperatur. Straty w plonie dochodzą do 40%;
• Mączniak prawdziwy zbóż i traw – podobnie jak powyżej straty w plonie mogą dochodzić do 40%. Hamuje wzrost i rozwój, prowadzi do zamierania silnie porażonych liści. Porażone zboża silniej tracą wodę.

Choroby grzybowe pszenicy – jak im zapobiegać?

Choroby grzybowe pszenicy to duży problem w uprawie, który wymaga nakładów pracy i środków. W dodatku nawet przy zastosowaniu zabiegów ochronnych pewne straty, chociaż znacznie mniejsze, są „wpisane w cenę”. Dlatego wykonuje się szerokie działania profilaktyczne, które mają za zadanie zmniejszyć ryzyko wystąpienia patogenów lub przynajmniej złagodzić przebieg choroby.

Najważniejsze jest zmianowanie, tj. robienie przerw w uprawie zbóż (nie tylko pszenicy). Pozwala to ograniczyć choroby grzybowe pszenicy, ale także zmniejsza populację szkodników zbóż. Należy pozbywać się resztek pozbiorowych (mogą być źródłem przyszłych infekcji). Znaczenie ma wybór materiału siewnego - od profesjonalnych producentów (a nie z własnej uprawy), a także stosowanie przeciwgrzybowych zapraw nasiennych. Trzeba usuwać regularnie chwasty i samosiewy. Nawożenie powinno być racjonalne, bez nadmiernych dawek azotu. Warto korzystać ze stymulatorów.

Choroby grzybowe pszenicy – doraźne zwalczanie

Najskuteczniejszym sposobem na zwalczanie chorób grzybowych pszenicy jest połączenie dwóch metod: wykonywania zabiegów ochronnych-zapobiegawczych  oraz interwencyjnych. Wiele preparatów ma podwójne działanie. Środki ochrony roślin zaleca się stosować naprzemiennie, np. wybierając te, które zawierają substancje aktywnie czynne należące do różnych grup. Duże znaczenie ma rozpoznanie choroby i rodzaj uprawy. Przykładowo na mączniaka prawdziwego stosuje się m.in. preparaty z fenpropidyną i cyprodinilem. Przy wyborze fungicydów zwraca się uwagę na zakres temperatur, w których wykazują najwyższą skuteczność.