Pleśń śniegowa zbóż - jak przeciwdziałać i co zrobić gdy się pojawi?
Pleśń śniegowa występuje na różnych gatunkach zbóż, ale szczególnie dotkliwa i częsta jest na życie, jęczmieniu i pszenżytach, szczególnie na mocno wykrzewionych plantacjach. Najbardziej zagrożone są formy ozime. Porażone zboża najczęściej obumierają. Te, które przeżyją, mają zahamowany wzrost i tworzą gorzej wykształcone, pomarszczone nasiona. Jak zapobiegać i zwalczać pleśń śniegową zbóż?
Pleśń śniegowa zbóż – krótka charakterystyka
Pleśń śniegowa zbóż jest wywoływana przez różne patogeny (m.in. Microdochium nivale, wtórnie również na mocno porażonych plantacjach często dochodzi do infekcji grzybami z rodzaju Typhula ssp. ). To jedna z form chorób fuzaryjnych zbóż. Najmocniej objawia się na ozimych formach żyta i jęczmienia. W końcu są to zboża, które przy długiej i ciepłej jesieni wytwarzają bardzo dużo biomasy, a więc zapewniają dobre warunki pasożytniczym patogenom. Pierwsze objawy pleśni śniegowej zbóż obserwuje się już jesienią. Siewki są mniejsze, mogą być zdeformowane (np. skręcone) i pokrywa je biała lub różowa pleśń. Narośla są mocniej widoczne już wiosną. Zdarza się, że występują na nich czarnobrązowe owocnie. Siewki najczęściej zamierają w wyniku infekcji. Te, które przeżyły wolniej rosną i słabiej się krzewią. Później wykształcają słabe, pomarszczone ziarno, które w dodatku ma niższą zdolność kiełkowania. Pleśń śniegowa zbóż zwiększa podatność na inne choroby i często poprzedza występowanie m.in. fuzariozy kłosów. Choroba bywa mylona z pałecznicą traw i zbóż.
Rozwojowi pleśni śniegowej zbóż sprzyja:
- Długotrwałe zaleganie śniegu na niezamarzniętej glebie;
- Łagodny przebieg zimy;
- Zbyt gęsty i zbyt wczesny siew;
- Zaskorupienie gleby;
Pleśń śniegowa zbóż – zwalczanie profilaktyczne. Jakie działania zapobiegawcze wykonywać?
Kluczowe znaczenie w radzeniu sobie z pleśnią śniegową zbóż jest zapobieganie, czyli szeroko zakrojona profilaktyka. To choroba, z którą walka doraźna jest trudna.
Najważniejsze działania profilaktyczne:
- Wiosenne bronowanie upraw, które sprzyja krzewieniu trawy.
- Zrównoważone nawożenie, które obejmuje nie tylko przeceniany azot, ale także inne niedoceniane makro- (i mikroelementy). Stosowanie dawek azotowych możliwie jak najwcześniej, zwłaszcza po zauważeniu niepokojących symptomów.
- Kolosalne znaczenie w przeciwdziałaniu pleśni śniegowej i wielu innych chorób jest stosowanie zapraw nasiennych. W tym aspekcie wysoką skutecznością charakteryzuje się Maxim Power. Zawiera dwie substancje aktywnie czynne: sedaksan oraz fludioksonil. (których działanie wzajemnie uzupełnia się chroniąc również rośliny przed infekcjami wtórnymi)
- Przyoranie resztek pożniwnych.
- Zmniejszenie normy wysiewu (np. do 280-300 nasion/m2 w przypadku pszenżyta). Lekkie opóźnienie wysiewu.
- Dobór odmian o dużej odporności na pleśń śniegową zbóż.
- Stosowanie kwalifikowanego materiału siewnego z rzetelnego źródła.
Pleśń śniegowa zbóż – zwalczanie interwencyjne.
Pleśń śniegowa zbóż jest trudna do zlikwidowania – zwalczanie doraźne obejmuje stosowanie pestycydów przeciw chorobom fuzaryjnym. Stosuje się m.in. środki ochrony zawierające prochloraz (związek z grupy imidazoli), bądź zawierające w swoim składzie azoksystrobinę (np. Amistar 250 SC).
Pleśń śniegowa zbóż jest groźną choroba, której jednakże można przeciwdziałać na różne sposoby. Działaniem nr 1 jest stosowanie zapraw. Niemniej każdy z powyżej przedstawionych zabiegów działa korzystnie – ogranicza ryzyko wystąpienia patogenów lub osłabia przebieg choroby.