Z czego wynikają spadki dopłat do nasion?
Dopłaty do nasion to jeden z programów wspierających uprawę niektórych gatunków roślin uprawnych, cieszący się od momentu jego wprowadzenia dużą popularnością. Dopłata obejmuje powierzchnię uprawną obsianą elitarnym lub kwalifikowanym materiałem siewnym. Wyłączone są z niej jednak nasiona przeznaczone na poplon lub przedplon. W bieżącym roku ten mechanizm wsparcia również został wdrożony, jednakże stawki dopłat są niższe niż w ubiegłym roku.
Co obejmuje mechanizm wsparcia?
Dopłaty do materiału siewnego miały na celu poprawę jakości uzyskiwanych plonów oraz wydajności uprawianych roślin. Właśnie materiał kwalifikowany pozwala na poprawę tych parametrów.
Dopłaty do materiału siewnego wysianego w roku 2019 obejmowały takie grupy roślin uprawnych, jak:
- zboża (jęczmień, owies nagi, szorstki i zwyczajny, pszenica zwyczajna i twarda, żyto, pszenżyto), mieszanki zbożowe i mieszanki pastewne,
- rośliny strączkowe (bobik, odmiany rolnicze grochu siewnego, łubin biały, żółty i wąskolistny, soja, wyka siewna)
- ziemniaki z wyłączeniem odmiany GMO Amflora
Wysokości dopłat wynosiły dla każdej grup odpowiednio: 68,59 zł, 109,74 zł i 342,95 zł. Wyłączone z dopłat były nasiona kwalifikowane roślin oleistych i nasiona kukurydzy, cena których jednakże była skalkulowana na akceptowalnym dla producentów rolnych poziomie. Ponadto kukurydza oraz rośliny oleiste nie wymagają takiego wsparcia, ponieważ korzyści osiągane przez plantatorów stanowią zachętę do ich uprawy.
Z czego wynikają niższe stawki dopłat do materiału siewnego?
Z informacji przedstawionych przez ministra rolnictwa, Jana Krzysztofa Ardanowskiego, wielkość środków przeznaczonych na dopłaty jest skalkulowana na odpowiednim poziomie wynikającym z dostępnych limitów pomocy de minimis i innych działań wspierających rolnictwo, które również muszą być sfinansowane (wapnowanie, pomoc suszowa itp.). W latach poprzedzających 2016 rok wysokość dopłat była określona na stałym poziomie, przy czym w roku 2015 stawki zostały obniżone w porównaniu do lat poprzednich, by objąć nimi wszystkich wnioskodawców. Od roku 2016 zmieniono sposób naliczania dopłat, a ich wysokość zależy od liczby wniosków złożonych do ARiMR, a tych np. w roku ubiegłym wpłynęło 69 942 sztuk. Dla porównania w roku 2016 było ich 72,5 tysiąca. Na pokrycie dopłat za 2019 zarezerwowano w budżecie kwotę 75 milionów złotych, co stanowi znaczący spadek w porównaniu do dopłat za 2018 rok, na które przeznaczone były 113 miliony złotych. Ponadto wzrastająca co roku liczba wniosków oraz powierzchnie, na jakich prowadzone są objęte wnioskami dopłaty, powoduje, że zaplanowana pula dzielona jest na większą liczbę beneficjentów, co też powoduje, że proponowane stawki dopłat spadają w porównaniu do lat poprzednich.
W roku 2020 r. termin naboru wniosków o dopłaty do materiału siewnego za 2019 zmieniono w porównaniu do ubiegłego roku, ponieważ można składać w biurach powiatowych ARiMR od 25 maja do 25 czerwca 2020 r. Argumentuje się to faktem, że większość wniosków i tak była składana pod koniec naboru, co niepotrzebnie angażowało czas pracy urzędników delegowanych do tych zadań, podczas gdy mogli oni zajmować się innymi pracami. Ponadto ich rozpatrywanie było realizowane na koniec roku, kiedy już były znane stawki.