Zaprawy nasienne – jak prawidłowo je stosować?
Zaprawy nasienne stanowią pierwszą linię obrony upraw przed patogenami i szkodnikami, działającą już od pierwszych dni po wysiewie. Prawidłowo zastosowane zaprawy nasienne poprawiają odporność roślin, przyczyniając się do zwiększenia plonowania i poprawy jakości plonu.
Dobre zaprawianie nasion – czyli jakie?
Zaprawianie nasion wymaga prawidłowego dozowania ustalonej dawki zaprawy na określoną porcję materiału siewnego, wyrażoną wagowo lub objętościowo. Tak dozowana zaprawa nasienna musi zapewnić jednolite pokrycie nasion przy zachowaniu odpowiedniej wydajności i szybkości przebiegu procesu – niezależnie od zastosowanego urządzenia. Sama czynność nie może stanowić zagrożenia ani dla osoby wykonującej zaprawianie, ani dla otoczenia, w szczególności dla środowiska naturalnego.
Zaprawianie ziarna, czyli nałożenie preparatu, dokonuje się na nasiona znajdujące się w ruchu, w urządzeniu do tego przeznaczonym, którym w najprostszym przypadku, w gospodarstwie rolnym może być zwykła betoniarka. Mieszanie i ocieranie się nasion o siebie pozwala na równomierne rozprowadzenie zaprawy na materiale siewnym.
Zaprawianie wykonuje się różnymi technikami, przy czym w przeciętnym gospodarstwie rolnym najczęściej stosuje się zaprawianie sypką zaprawą na sucho lub „bejcowanie”, czyli zaprawianie jej zawiesiną w wodzie, ewentualnie z użyciem preparatu płynnego. Proszkowa zaprawa nasienna może być stosowana do zaprawiania nasion nawet w siewniku, choć taka forma nie jest zalecana ze względu na słabe wymieszanie nasion i preparatu w komorze siewnika. Zdecydowanie lepiej wykonać to w gospodarstwie proszkiem z dodatkiem wody lub wykonaną z niego zawiesiną w mieszalniku. Zapewni to nie tylko lepsze rozprowadzenie zawiesiny, ale ponadto też ograniczy zanieczyszczenie otoczenia pyłem z zaprawy. Wadą zaprawiania na sucho lub zawiesiną jest to, że taka zaprawa nasienna może pylić po wysuszeniu materiału siewnego. Zjawisko to da się ograniczyć, dodając do zaprawy środek zwiększający przyleganie zaprawy do nasion, jednak trudno taką aplikację wykonać warunkach gospodarstwa, ponieważ do prawidłowego wykonania wymaga specjalistycznej aparatury.
Na co uważać przy samodzielnym zaprawianiu nasion?
By zaprawianie nasion we własnym gospodarstwie przyniosło pożądany efekt, musi być ono prawidłowo wykonane. Zaniedbania będą prowadziły do negatywnych skutków. Kluczowe jest to, by zaprawa nasienna była dopuszczona do obrotu i stosowania w Polsce, a ponadto, żeby pochodziła ze sprawdzonego źródła, ponieważ fałszerstwa środków do produkcji roślinnej są coraz większym problemem. Nie warto ryzykować kupna preparatów niewiadomego pochodzenia, szczególnie przemycanych ze wschodu, ponieważ w takich produktach często jedynie opakowanie jest podobne do oryginalnego, natomiast zawartość pozostaje wielką niewiadomą.
Nawet stosowanie oryginalnych produktów niesie ze sobą ryzyko. W przypadku zastosowania zbyt dużej dawki preparatu można doprowadzić do pojawienia się objawów fitotoksyczności, a ponadto do zmniejszenia siły kiełkowania ziaren. Z kolei zbyt mała dawka lub nierównomierne nałożenie zaprawy nie zapewni właściwej ochrony, przez co kiełkujące rośliny będą narażone na atak chorobotwórczych grzybów, co również będzie skutkowało osłabieniem kiełkowania i wzrostu młodych roślin, a ponadto także następczym pogorszeniem jakości i ilości plonu.