Insektycydy w rolnictwie – czym są?
Środki ochrony roślin (pestycydy) to podstawa w pielęgnacji zieleni. Poszczególne zabiegi stosuje się zarówno profilaktycznie, jak i doraźnie. Bez regularnego stosowania preparatów nie można spodziewać się dobrych, zdrowych plonów, ani harmonijnego wzrostu, a tym samym – atrakcyjnego wyglądu – roślin ozdobnych. Jaka jest w tym rola insektycydów, czyli środków owadobójczych? Jak dobierać je względem szkodników i rodzaju uprawy?
Insektycydy wśród środków ochronnych zajmują ważne miejsce
Z pomocą insektycydów zwalcza się różne grupy szkodników – głównie owady i roztocza. Środki można podzielić na insektycydy kontaktowe (wnikają przez skórę, powodując zachwianie koordynacji i skurcze prowadzące do śmierci), żołądkowe (powodują śmierć dopiero, gdy szkodnik spożyje zatruty materiał roślinny) oraz oddechowe (wnikają przez przetchlinki i „duszą” szkodnika). Wiele preparatów zawiera więcej niż jedną substancję aktywnie czynną, w dodatku są to związki należące do różnych grup i mające odmienne mechanizmy działania. Dlatego mogą działać kontaktowo, a zarazem żołądkowo. To wzmacnia efekt.
Wybierając konkretny insektycyd, zwraca się uwagę na wiele czynników – nie tylko na sposób w jaki działa, ale także na substancję aktywnie czynną, zwalczany gatunek owada (lub innego organizmu) oraz rodzaj upraw. Takie działanie zwiększa efektywność , zwłaszcza gdy ma się do czynienia z rzeczywistą „plagą” na roślinach. Przykładowo: Pirimor na mszyce stosuje się w uprawach rolniczych (m.in. są to również sprawdzone insektycydy na rzepak), leśnych, w sadzie, na rośliny zielne oraz warzywa (np. na mszyce na fasoli szparagowej). Warto przy tym pamiętać, że zastosowanie preparatów zawierających dwie lub więcej cieczy aktywnych, a także naprzemienne stosowanie pestycydów ogranicza ryzyko wykształcenia mechanizmów odpornościowych u szkodników. Przykładem gatunku, który szybko uodparnia się jest stonka ziemniaczana.
Insektycydy – najlepszy sposób na gradację, czyli masowe występowanie owadów
Swoją rosnącą popularność insektycydy zawdzięczają przede wszystkim dwóm czynnikom – zapotrzebowaniu i skuteczności. Specyfika owadów i ich umiejętności dostosowywania się do warunków sprawiają, że często pojawia się konieczność ingerencji w ich siedliska. Występują najczęściej grupowo i szybko się pomnażają, co oznacza zwiększanie się ich zapotrzebowania na pożywienie na danym obrębie terenu. Pojawienie się ich na naszym polu może stanowić rzeczywiste zagrożenie dla naszych upraw. Są one w stanie w krótkim czasie przynieść uszczerbek większej części lub nawet całości roli. Skuteczne zabezpieczenie plantacji przed obecnością insektów staje się tym samym niezbędne dla zachowania oczekiwanych plonów.
Owady są najliczniejszą i najbardziej różnorodną gromadą zwierząt, której potrzeby czasem zaczynają stać w sprzeczności do potrzeb człowieka. Przez to mogą wejść w rolę konkurencyjnych dla nas stworzeń, o czym plantatorzy doskonale wiedzą. Znają oni stopień potencjalnego zagrożenia, jakie insekty mogą przynieść dla ich upraw
Szczególnie chętnie żywią się bowiem roślinami (w tym właśnie uprawnymi) i w szybkim tempie wydalają z siebie nieprzetrawione resztki. Tym sposobem niszczą uprawy polowe i niosą ryzyko roznoszenia chorób szkodliwych dla człowieka. Są dość odporne na zapory mechaniczne. Dzięki małym rozmiarom insekty są w stanie wciskać się w najdrobniejsze zakamarki. Niestety, ważną cechą owadów jest ich duża rozrodczość, potęgująca skalę problemu, z jaką muszą się mierzyć hodowcy upraw, warzyw i owoców.
Insektycyd na mszyce i inne szkodniki
Mszyce, atakujące jęczmień jary, są wektorami (tj. nosicielami) chorób wirusowych we wczesnej fazie rozwoju zbóż. Porażone nimi rośliny nie nadają się już ani do bezpośredniego spożycia, ani uratowania, ani nawet do przetworzenia. Za najbardziej skuteczną metodę unikania chorób wirusowych tego typu uważa się zwalczanie mszyc. Oczywiście, te owady są roślinożerne i niezwykle żarłoczne. Wysysają sok z roślin, trawiąc go jedynie częściowo. Ilość pobieranego soku jest ogromna i może sięgać aż do jednej trzeciej masy ciała owada na godzinę. Pozostałości są wydalane. Co gorsza, opisywane tu insekty szczególnie chętnie występują w naszej strefie klimatycznej. Masowo obsiadają owoce i warzywa, wśród których najbardziej narażona jest kukurydza, jabłoń oraz śliwa. Mszyce to jednak nie wszystkie zagrożenia czyhające na nasze pola uprawne. Na szczęście tę grupę owadów można zwalczyć niemal każdym chemicznym insektycydem dostępnym na rynku. Jednakże jednym z najpopularniejszych środków ochrony jest Karate Zeon, zawierający lambda-cyhalotrynę (związek z grupy pyretroidów).
Z jakich insektycydów korzystać przy zwalczaniu gąsienic motyli?
Insektycyd skutecznie zwalcza także innego szkodnika pól uprawnych – gąsienice motyli. W Polsce żerują one szczególnie chętnie na roślinach kapustowatych. Atakując w dużych ilościach, powodują równie duże straty. Gąsienice są bowiem jedynym stadium rozwojowym, w którym motyl rośnie (tzw. linienie). Z tego względu każdy osobnik zjada jak największe ilości pokarmu, na zapas. Szczególnym przysmakiem dla gąsienic są przede wszystkim rośliny młode, mające do kilku tygodni. Bez wsparcia ze strony środków ochrony roślin, cała uprawa kapustowatych jest więc zagrożona. Dorosłe motyle od razu składają jaja. Po przepoczwarzeniu szkodniki gąsienic mogą się mnożyć w błyskawicznym tempie, potęgując problem. W przypadku tej grupy owadów duże znaczenie mają m.in. preparaty zawierające benzoesan emamektyny (związek z grupy makrocyklicznych laktonów).
Dobry insektycyd na potrzeby działki i przydomowego ogrodu – w cenie jest uniwersalność
Wiele preparatów jest skuteczną receptą na szeroką grupę szkodników – dlatego na małej działce czy w ogrodzie warto zastosować uniwersalny środek owadobójczy. Niektóre z nich nadają się także do zwalczania szkodników u roślin pokojowych. Oczywiście w takim wypadku zabieg zaleca się przeprowadzić na zewnątrz. W jakich więc warunkach przeprowadzić zabieg z wykorzystaniem tych środków? Przede wszystkim, powinno się go wykonywać przy dużej wilgotności powietrza – najlepiej o świcie lub w godzinach wieczornych, aplikując środek przy bezwietrznej pogodzie. Co ważne, insektycydy powinny być dawkowane z dala od wód gruntowych i w bezpiecznej odległości od zbiorników wodnych.
Insektycyd wysokiej jakości służy do zwalczania szkodników gryzących i ssących. Zakres jego zastosowania jest szeroki. Sprawdzi się w roślinach rolniczych, sadowniczych, warzywnych, zielarskich oraz ozdobnych.