Chcesz dowiedzieć się jak sprawdzić czy chwasty na polu są odporne na działanie herbicydów, prosimy o kontakt: marcin.bednarczyk@syngenta.com z dopiskiem w temacie: „badanie odporności chwastów”.
Co to jest odporność na herbicydy
Postęp w rolnictwie, szczególnie w XX wieku spowodował, że z mniejszej ilości dostępnych gruntów rolnych jesteśmy w stanie wyprodukować więcej żywności. Ten stan trwa obecnie i pewnie będzie trwał nadal. W każdym razie jest konieczny, ponieważ zapotrzebowanie na żywność rośnie, a powierzchnia uprawy maleje.
Niewątpliwym sprzymierzeńcem tego postępu było i jest wprowadzenie w rolnictwie herbicydów, czyli substancji eliminujących rośliny niepożądane z łanu. Jednak wprowadzanie uproszczeń w uprawie roli, zmianowaniu, wraz z wyraźniej widocznymi zmianami klimatu przyczyniły się do pogorszenia skuteczności wielu stosowanych na polach środków chwastobójczych. W ostatnich latach proces ten znacząco przybiera na sile i zatrzymanie go bez zmian w całościowym zarządzaniu uprawą będzie niezwykle trudne.
Do takiej sytuacji doprowadziło wiele czynników, ale przede wszystkim jeden – chęć obniżenia kosztów produkcji przez rolników. Obejmuje ona wszystkie działania wpływające na skuteczność zabiegów np. obniżanie dawek herbicydów, stosowanie tych samych mechanizmów działania, niewłaściwą technikę wykonywania zabiegów i wiele innych.
Coraz częściej słyszy się o odporności chwastów na herbicydy. W niektórych regionach jest to już najpoważniejszy problem w uprawie zbóż z jakim borykają się plantatorzy, w innych wydaje się, że „nas to nie dotyczy”, ale to tylko pozory, które w najbliższym czasie zostaną zweryfikowane, o ile nie zmieni się podejście rolników do zarządzania uprawami.
Na części pól rolnicy zauważają obniżoną skuteczność działania środków chwastobójczych, ale dopóki są to jednostkowe przypadki, wiążą to np. z niekorzystnymi warunkami wykonania zabiegu, obniżeniem dawki, stosowaniem zamienników środków oryginalnych. Czasem faktycznie jest to trafna diagnoza, bo nie każdy brak wystarczającej skuteczności zabiegu
Dopiero kiedy sytuacja zaczyna się powtarzać w kolejnych sezonach i zazwyczaj staje się coraz poważniejsza (coraz niższa skuteczność), zaczynamy podejrzewać pojawienie się odporności. Wtedy jednak jest już zazwyczaj za późno, żeby w miarę bezboleśnie i „bezkosztowo” poradzić sobie z problemem.
Odporność chwastów
chevron_left
chevron_right
Jest to dziedziczna zdolność nie których biotypów w danej populacji do przeżycia zabiegu herbicydowe go, który w normalnych warunkach stosowania spowodowałby znisz czenie tej populacji chwastów.
W populacji chwastów występują pojedyncze rośliny odporne na działanie herbicydów zdolne przetrwać zabieg. Wydają one nasiona o zdolnościach reprodukcyjnych i w ten sposób w następnych sezonach takich roślin na polu może pojawić się znacznie więcej. Jeśli nie zmieniamy sposobu zwalczania, po kilku latach mamy na polu prawie wyłącznie biotypy odporne.
Warto zaznaczyć, że mówimy tu o odporności w znaczeniu uodpornienia, tzn. pojawiania się odporności na herbicyd, który powinien zwalczyć dany gatunek.
Przykładowo:
Zapis w etykiecie produktu Axial Komplett informuje, że miotła jest gatunkiem „wrażliwym” i powinna być przez produkt zwalczona, a rdest powojowaty jest w kategorii „chwasty odporne”, czyli produkt tego gatunku nie zwalcza. Gdyby natomiast po kilku sezonach stosowania środka, skuteczność Axial Komplett w zwalczaniu miotły zbożowej spadła, moglibyśmy podejrzewać, że miotła uodporniła się na ten produkt.
Jak mogę sprawdzić czy mam chwasty odporne na działanie herbicydów?
chevron_left
chevron_right
Od 2006 roku firma Syngenta prowadzi regularny monitoring występowania zjawiska odporności chwastów na herbicydy na terenie Europy Centralnej.
Rokrocznie z Polski dostarczane jest ok. 30-40 próbek miotły i wyczyńca, które badane są przez Uniwersytet w Bingen w Niemczech i określany jest ich stopień odporności na różne herbicydy.
Do tej pory z całej Europy zostało przebadane prawie 1100 próbek wyczyńca oraz ok. 1000 próbek miotły zbożowej. Rezultaty potwierdzają, że areał pól z odporną miotłą i wyczyńcem systematycznie rośnie we wszystkich krajach, gdzie prowadzony jest monitoring. Rośnie też stopień uodparniania się chwastów.
W Polsce w ostatnich 5 latach nastąpił znaczny wzrost próbek potwierdzających odporność miotły i wyczyńca na kilka herbicydów. W wielu przypadkach próbki potwierdziły obecność odporności wielokrotnej (szczególnie w woj. warmińsko-mazurskim) na herbicydy z grupy A i B, co stanowi ostateczny sygnał do podjęcia odpowiednich kroków zaradczych.
W Polsce od 2017 Syngenta współpracuje dodatkowo z IOR Poznań i pozostałymi konsorcjantami w ramach projektu BIOSTRATEG.
Biostrateg to projekt współfinansowany przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju dotyczący opracowania strategii przeciwdziałania uodparniania się chwastów na herbicydy jako istotny czynnik zapewnienia zrównoważonego rozwoju agroekosystemu.
Szacowana wartość projektu to ponad 11,6 mln PLN.
W ramach projektu badania nad odpornością są prowadzone dla 4 gatunków chwastów:
