Problemy w uprawie

Jest to jedna z najgroźniejszych chorób ziemniaka występująca w okresie wegetacji.Wywołuje ją grzyb Phytoftora infestans. W roku masowego pojawu choroby, na plantacjach bez ochrony, straty plonu mogą dochodzić do 50% i więcej. Zaraza ziemniaczana najlepiej rozwija się w warunkach dużej wilgotności i w niezbyt wysokich temperaturach. Największa produkcja zarodników występuje w temperaturze 21oC i wilgotności względnej 100%

Zaraza ziemniaczana zimuje w postaci grzybni w bulwach samosiewów, w bulwach na stertach odpadowych lub w sadzeniakach. Po wschodach ziemniaków grzyb atakuje kiełki, tworząc pierwotne źródło zakażenia, z którego zarodniki przenoszone przez wiatr i wodę porażają inne rośliny ziemniaka.

Pierwsze objawy porażenia ziemniaków przez zarazę to małe, jasnozielone plamki o nieregularnych kształtach. W korzystnych warunkach dla rozwoju choroby plamki te powiększają się i przechodzą w nekrozy koloru brązowego. Często wokół nekrozy występuje obwódka koloru jasnozielonego. Na granicy nekrozy i zdrowej części liścia w warunkach dużej wilgotności na dolnej stronie liścia widoczny jest biały nalot utworzony z trzonków konidialnych i zarodników. W dalszej kolejności choroba powoduje zniszczenie całego liścia.

Rozwijając się w dalszym ciągu grzybnia przechodzi poprzez ogonek liściowy do łodygi i opanowuje całą roślinę niszcząc ją całkowicie.
W okresie opadów deszczu zarodniki spłukiwane są z liści na glebę, gdzie mogą porażać bulwy. Na powierzchni bulw zaraza ziemniaczana tworzy nieregularne, niebieskosine, wklęsłe plamy. Po przekrojeniu bulwy w takim miejscu widoczne są rdzawe zacieki w głąb miąższu. W późniejszym okresie w miejscach tych tworzą się rdzawobrunatne zgnilizny.

Jest to choroba grzybowa, której sprawcą są grzyby z rodzaju Alternaria spp. Patogeny te występują w Polsce powszechnie i są przyczyną dużych strat w polowej uprawie warzyw. Porażają wiele gatunków, m.in. ziemniaki cebulę, ale także warzywa korzeniowe, pora, ogórka, pomidora. Choroba jest groźna w polu podczas wegetacji roślin, ale powoduje również straty w trakcie przechowywania warzyw.
Szkodliwość choroby związana jest z częściowym lub całkowitym zniszczeniem powierzchni asymilacyjnej, którego skutkiem jest obniżenie plonu bulw pod krzakiem

W ostatnich latach pierwsze objawy choroby obserwowano na plantacjach najczęściej po 50 do 70 dniach od daty sadzenia. Okres ten przypadał w zależności od regionu kraju od początku czerwca do połowy lipca.
Występowaniu alternariozy sprzyjają okresy suszy przerywane krótkotrwałymi opadami, biologia sprawców (przenoszenie zarodników z wiatrem) oraz każdy czynnik, który wpływa na osłabienie roślin (niska zawartość substancji organicznej, niedobór azotu, fizjologiczne starzenie się roślin ziemniaka, osłabienie roślin przez inne patogeny np. wirusy, rizoktonioza).

Charakterystyczną cechą chorób powodowanych przez zarodniki Alternaria spp. są koncentryczne lekko zapadające się plamy ułożone współśrodkowo z lekko zapadającą się skórką liścia, pędu czy owocu. Bardzo często wewnątrz takich plam możemy zauważyć jaśniejsze plamy a brzeg nekrozy jest mocno pofałdowany mocno odgraniczony od zdrowej tkanki liścia, pędu czy owocu. Nekroza bardzo rzadko pęka i jest dosyć dobrze uwodniona przynajmniej w pierwszej fazie porażenia i wzrostu.

Na owocach powstają suche, skórzaste plamy pokrywające się czarnym nalotem. Ten nalot to maczugowate zarodniki widoczne już pod małym powiększeniem. Nawet przy silnych nekrozach liście nie opadają i praktycznie do końca wegetacji mamy liście na pędach roślin.