Profesjonalne środki ochrony roślin (ŚOR) są niezbędne w rolnictwie i ogrodnictwie niezależnie od rodzaju produkcji roślinnej. Zapewniają kompleksową ochronę przed chorobami grzybowymi, szkodnikami i chwastami. Jak właściwie dobierać pestycydy do upraw warzyw, rzepaku, zbóż i innych roślin? Jak wykonywać opryski?
Podział środków ochrony roślin ze względu na przeznaczenie
Środki ochrony roślin dzieli się na kilka grup w zależności od potencjalnych problemów, jakie rozwiązują. Profesjonalni rolnicy korzystają z każdej z nich, chociaż ochrona roślin zależy od specyfiki danego, uprawianego gatunku.
Herbicydy - to środki chwastobójcze, które pozwalają zmniejszyć presję ze strony konkurencji roślin uprawnych. Dzielą się na herbicydy totalne oraz selektywne. Pierwsza grupa niszczy wszelkie rośliny, z którymi ma styczność. Są stosowane m.in. do oczyszczenia pola przed założeniem uprawy. Selektywne środki ochrony stosuje się bezpośrednio w uprawach roślin, gdyż niszczą wybrane grupy zieleni, np. są przeznaczone do chwastów dwuliściennych.
Fungicydy - to środki grzybobójcze służące do stosowania zapobiegawczego lub interwencyjnego (z zależności od mechanizmu działania substancji aktywnie czynnej). Wyróżnia się środki ochrony, które mają działanie kontaktowe, wgłębne i układowe (systemiczne).
Fungicydy kontaktowe tworzą barierę na powierzchni roślin nie dopuszczając do kiełkowania zarodników i przenikania patogenów. Preparaty ochronne o działaniu wgłębnym wnikają do wnętrza tkanek, lecz nie przenoszą się dalej wewnątrz roślin. Ich stosowanie wymaga dużej precyzji oprysku. Najskuteczniejsze do zwalczania chorób są preparaty grzybobójcze o działaniu systemicznym. Działają nawet tam, gdzie roztwór nie miał bezpośredniej styczności z organami rośliny.
Insektycydy - to środki ochrony roślin przeznaczone do zwalczania owadów. Generalnie do tej grupy zalicza się także preparaty na inne grupy szkodników, np. akarycydy przeciw roztoczom. Insektycydy mają różny mechanizm działania, np. wnikają przez naskórek, drogi oddechowe lub układ pokarmowy (przez spożywanie opryskanych roślin). Mogą zakłócać procesy oddychania (np. preparaty olejowe przeciw szkodnikom), paraliżować układ nerwowy lub prowadzić do śmierci zwierząt jeszcze w inny sposób.
Oprócz tego w ofercie Syngenty dostępne są regulatory wzrostu w atrakcyjnych cenach, które wspierają procesy biologiczne, co przekłada się na dobry rozwój roślin.
Jak dobrać odpowiednie środki ochrony roślin (ŚOR)?
Przy wyborze środków ochrony roślin kieruje się przede wszystkim trzema "zmiennymi": uprawianym gatunkiem, jego fazą rozwoju oraz rodzajem problemu, do którego wystąpienia nie chce się dopuścić lub trzeba go rozwiązać. Diagnoza ma duże znaczenie, wtedy łatwiej dobiera się skuteczne i bezpieczne preparaty. Dla przykładu kapusta głowiasta jest porażana przez takie choroby jak szara pleśń, kiła kapusty i czerń krzyżowy. Pszenica ozima jest z kolei zagrożona chorobami: mączniakiem zbóż i traw, plamistościami liści i fuzariozą liści. Środki ochrony dobiera się w zależności od tego, czy są stosowane zapobiegawczo lub interwencyjnie. Decydując się na produkty należy pamiętać o zakresie temperatur, zwłaszcza temperaturach minimalnych, w których środki ochrony roślin wykazują skuteczność. Aby uzyskać obfite plony, zaleca się korzystać z gotowych programów ochrony roślin, np. sadowniczych, warzyw czy upraw zbóż.
Jak stosować środki ochrony roślin? Zasady BHP dla rolników
Korzystając ze środków ochrony roślin należy stosować się do zasad BHP i dobrej praktyki rolniczej. Zapewnia to wyższą skuteczność działania oprysków na chwasty, szkodniki czy choroby, mniejszą szkodliwość dla środowiska, a jednocześnie minimalizuje się zagrożenia dla rolników czy sadowników.
Chemiczne środki ochrony roślin powinno się stosować wieczorem lub rano, poza okresem aktywności zapylaczy. Zwraca się również uwagę na okres prewencji, czyli minimalny czas po zastosowaniu środków ochrony roślin, w czasie którego człowiek i zwierzęta nie powinny przebywać w danym miejscu (oprysku).
Środki ochrony stosuje się przy bezdeszczowej i najlepiej bezwietrznej pogodzie.
W przypadku wszystkich roślin jadalnych, np. w sadownictwie, należy przestrzegać okresu karencji (czyli czasu, jaki musi upłynąć od oprysku do zbioru/spożywania plonów, np. owoców). Poszczególne środki ochrony roślin mogą znacznie różnić się pod tym względem.
Bezpieczne stosowanie środków ochrony roślin w uprawach obejmuje korzystanie z ubioru ochronnego.
Warto wprowadzać do upraw ekologiczne środki ochrony roślin (nie tylko w rolnictwie ekologicznym).
Nie zaleca się ciągłego stosowania tych samych środków ochrony roślin. Jeśli ochrona roślin wymaga zastosowania kilku zabiegów w sezonie, np. na szkodniki, powinno się wybierać różne produkty, najlepiej takie, które zawierają substancje aktywne należące do innych grup. To ograniczy ryzyko nabrania odporności przez szkodliwe organizmy.
Środki ochrony roślin muszą być stosowane zgodnie z instrukcją opracowaną przez producenta. W szczególności dotyczy to dawek. Nadmiernie rozcieńczone preparaty ochronne mogą nie zadziałać, zaś zbyt duże stężenie to niepotrzebne straty i większa szkoda dla środowiska.
Producent środków ochrony roślin Syngenta oferuje różnorodne produkty wspomagające rośliny i zwiększające szansę na obfity plon. Obejmuje to preparaty na chwasty oraz te, służące do zwalczania szkodników i chorób grzybowych. Środki ochrony roślin znajdują zastosowanie w uprawach roślin sadowniczych, warzywniczych, zbóż, kukurydzy czy rzepaku.
